Το παιδικό ιχνογράφημα αποτελεί έκφραση συναισθημάτων για το παιδί προσχολικής ηλικίας. Ο συνδυασμός χρωμάτων και γραμμών, συνθέσεων και αναπαραστάσεων μας εισάγουν στον παιδικό κόσμο της δημιουργίας. Ένα κόσμο που η φαντασία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Στην ερώτηση ενός ενήλικα «τι έχεις ζωγραφίσει εδώ» η απάντηση μπορεί να μας εκπλήξει. Στα μαγικό κόσμο των παιδιών το σχέδιο τους μπορεί να κρύβει εικόνες και ιστορίες.
Το σχέδιο των παιδιών καθώς εξελίσσεται περνάει από διάφορα στάδια τα οποία θα μπορούσαμε να παρουσιάσουμε ως εξής:
1. Στάδιο μουντζουρώματος (2-4). Η ζωγραφιά σε αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από έλλειψη οργάνωσης, ευθείες και κυκλικές γραμμές. Στην ηλικία των 4 ετών το παιδί αρχίζει να τα κατονομάζει.
2. Προσχηματικό στάδιο (4-7). Η ζωγραφιά χαρακτηρίζεται από παραστατικά σύμβολα, ειδικά υποτυπώδεις ανθρώπινες µορφές που ξεκινούν από τον άνθρωπο γυρίνο (μεγάλο κεφάλι και μικρά άκρα). Σταδιακά η ανθρώπινη φιγούρα σχεδιάζεται με περισσότερες λεπτομέρειες και διάκριση των διαφόρων τμημάτων του ανθρώπινου σώματος.
3. Σχηματικό στάδιο (7-9). Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται η ανάπτυξη των παραστατικών συµβόλων, η σύνθεση, το χρώµα για συγκεκριµένα αντικείµενα και συγκεκριµένες φόρµες για τους ανθρώπους.
Σημαντικές είναι και οι απόψεις του Luquet (1913), αλλά και του Piaget (1923) μεταγενέστερα, οι οποίοι πρότειναν μια σειρά σχεδιαστικών σταδίων με βάση τις οργανωτικές και γραφικές ικανότητες των παιδιών-σχεδιαστών, αλλά και τη ρεαλιστική τους πρόθεση (πρόθεση να αναπαράγουν μια αναγνωρίσιμη και ρεαλιστική αναπαράσταση ενός αντικειμένου). Σύμφωνα με αυτές τις απόψεις, η πορεία της σχεδιαστικής ικανότητας των παιδιών είναι:
· ο τυχαίος ρεαλισμός (το σχέδιο αποκτά ένα συμβολισμό μετά την ολοκλήρωσή του)
· αποτυχημένος ρεαλισμός (προσπάθεια αναπαραγωγής της ταύτισης μορφής)
· διανοητικός ρεαλισμός (σχέδιο από μνήμης)
· οπτικός ρεαλισμός
(ανακάλυψη
προοπτικής)
https://doi.org/10.12681/icw.17920
